De laatste tijd is het bestaansrecht van het Dolfinarium een aantal keren onderwerp van discussie geweest in diverse media en binnen de politiek. Dolfinariumweb heeft zich lang afzijdig gehouden in deze discussie maar wil middels dit artikel het bestaansrecht van het Dolfinarium benadrukken aan de hand van vier onderwerpen: onderzoek, beleving, welzijn en natuurbehoud.
Onderzoek
Al sinds de oprichting van het Dolfinarium wordt er binnen het park onderzoek verricht. Sinds die tijd zijn er meer dan 100 onderzoeken uitgevoerd door of in samenwerking met het Dolfinarium.
Dankzij deze onderzoeken is men in de loop der jaren veel meer te weten gekomen over onder andere het gedrag, ziektes, virussen en het lichaam van zeezoogdieren. Een deel van dit onderzoek zou onmogelijk uitgevoerd kunnen worden in de natuur en dieren zouden hierdoor stress kunnen ondervinden. In het Dolfinarium worden de dieren getraind waardoor zij op een stressvrije en positieve manier kunnen meewerken aan onderzoeken.
Beleving
In het Dolfinarium komen jaarlijks meer dan een half miljoen bezoekers in aanraking met verschillende diersoorten die ze anders waarschijnlijk nooit zouden zien. Het zien van dieren in de natuur is namelijk niet voor iedereen weggelegd en tevens een stuk minder gecontroleerd dan in een dierenpark. Het is aannemelijk dat bezoekers door het zien van deze dieren gefascineerd raken en dat is de basis tot bescherming van een diersoort.
Eén van de belangrijkste bestaansrechten van dierentuinen is het geven van educatie. Net als in andere dierentuinen is in het Dolfinarium de basis van deze educatie het laten zien van de dieren en de informatie die bij elk dierverblijf wordt gegeven door middel van educatieborden. In het Dolfinarium wordt bij vrijwel iedere diersoort een uitgebreide educatieve voorstelling gegeven. In deze voorstelling wordt meer verteld over het dier, hun leven in de natuur en over de verzorging in het Dolfinarium. Uit onderzoek is zelfs gebleken dat na het zien van een dergelijke voorstelling bezoekers worden aangezet tot natuurbehoud. Je kunt dus veronderstellen dat de kans groot is dat de bezoeker wat leert van de educatieve voorstellingen en dat deze dus een toegevoegde educatieve waarde hebben.
Naast deze basis krijgt ieder kind een dierenpaspoort bij de ingang. Dankzij dit dierenpaspoort leren zij meer over het dier en worden ze door middel van een speurtocht gemotiveerd alle dieren te bekijken en vragen te beantwoorden. Verder zorgen educatiemedewerkers voor voorlichting bij de dierverblijven, geven zij educatieve rondleidingen en begeleiden zij de bezoeker tijdens interactieve programma’s.
Welzijn
Het welzijn van walvisachtigen in gevangenschap wordt vaak bekritiseerd en daarbij worden parken over de hele wereld veelal gegeneraliseerd. Dit geeft een vertekend beeld omdat de huisvesting per werelddeel verschilt en ook binnen Europa zit hier verschil in per park. Het ene bassin is qua oppervlakte en inhoud een stuk groter dan een bassin in een ander park en ook de sociale samenstelling per groep verschilt.
In het Dolfinarium worden twee groepen tuimelaardolfijnen gehouden, een gemengde groep in de Dolfijnendelta en een mannengroep in het DolfijndoMijn. Net zoals zich in de natuur zogenaamde ´vrijgezellengroepen´ vormen met mannetjes, zo functioneert de groep tuimelaardolfijnen in het DolfijndoMijn ook. Er wordt goed gekeken welke dieren met elkaar kunnen opschieten en daar waar nodig wordt een groepssamenstelling gewijzigd. De dieren in het DolfijndoMijn hebben de mogelijkheid zowel buiten als binnen te zwemmen. De Dolfijnendelta is een natuurlijk leefgebied met 13 miljoen liter water. In tegenstelling tot veel andere bassins bestaat dit verblijf niet uit betonnen wanden maar uit zeil. Door een biologisch filter groeien er wieren in dit bassin en de dolfijnen leven er samen met verschillende soorten vissen, krabben en kreeften. De groepssamenstelling is erg gevarieerd. Dieren van verschillende leeftijden, moeders met hun jongen, tantes en mannetjes leven hier samen.
Tuimelaardolfijnen worden in dierenparken gemiddeld aanzienlijk ouder dan hun soortgenoten in het wild. De gemiddelde levensverwachting van een tuimelaardolfijn in Europese dierenparken ligt sinds 1990 op 22 jaar. De gemiddelde leeftijd in de natuur ligt rond de 17 jaar. In het Dolfinarium leven zelfs dieren met een leeftijd van boven de 40 jaar.
Het aantal jonge dolfijnen dat het eerste levensjaar overleefd ligt vrijwel gelijk aan dat in de natuur. In het Dolfinarium ligt dit percentage sinds 1998 op 77%. Dit staat vrijwel gelijk aan het percentage in de natuur dat rond de 78% ligt, afhankelijk van de populatie. Hier moet wel bij gezegd worden dat de kans dat er in het wild een bevalling waarbij het jong binnen een aantal dagen overlijdt niet opgemerkt wordt door onderzoekers zeker aanwezig is, waardoor het percentage overlevende jongen in het wild lastig te bepalen is en gemakkelijk lager zou kunnen zijn.
Daarnaast is in cijfers te zien dat de populatie tuimelaardolfijnen in gevangenschap in Europa in de laatste 25 jaar een grote groei heeft door gemaakt. Doordat er veel jongen worden geboren is de populatie de afgelopen 25 jaar flink gegroeid, inmiddels bestaat de populatie in Europese dierentuinen uit meer dan 250 tuimelaardolfijnen. Bovendien bevat de populatie tuimelaardolfijnen voldoende genetische variatie. Daarmee kan gesteld worden dat de populatie toekomst heeft in Europa zonder dat er ooit dieren uit het wild toegevoegd hoeven te worden.
Het Dolfinarium is lid van diverse vakorganisaties. Zo is het Dolfinarium lid van de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen (NVD) en is het Dolfinarium samen met ongeveer 300 professionele dierentuinen en aquaria in Europa verenigd in de European Association of Zoos and Aquaria (EAZA). Bij de oprichting van EAZA in 1992 is er onderling afgesproken om samen geen dieren uit het wild te halen en dieren niet te verhandelen. Ook worden er vanuit EAZA stamboeken en fokprogramma’s gecoördineerd om dierpopulaties gezond te houden. Het Dolfinarium heeft de coördinatie van het fokprogramma van de tuimelaardolfijn op zich genomen en neemt deelt aan de stamboeken voor de Californische zeeleeuw en grijze zeehond. Zowel EAZA als de NVD hanteren strenge richtlijnen en ethische codes waaraan dierentuinen en aquaria zich moeten houden. Deze richtlijnen zijn hoger dan de wettelijke eisen ingesteld door de Nederlandse overheid.
Natuurbehoud
Net zoals vrijwel elke bij de NVD aangesloten organisatie zet het Dolfinarium zich in voor natuurbehoud. De EAZA en NVD zijn allebei lid van de International Union for Conservation of Nature (IUCN). IUCN stelt jaarlijks de beroemde Rode Lijst van bedreigde soorten op. Vanuit EAZA en in samenwerking met IUCN heeft het Dolfinarium de afgelopen twee jaar een actieve bijdrage geleverd aan de Pole to Pole campaign.
Het Dolfinarium is onder andere deelnemer van Quagga, een natuurbehoudsfonds ondersteunt door tien Nederlandse dierentuinen. Jaarlijks doneert dit fonds gemiddeld meer dan 40.000 euro aan natuurbehoudsprojecten over heel de wereld. Het natuurbeschermingsfonds ondersteunt grote projecten vaak voor langere tijd, zo ondersteunt het project al zeven jaar een project ter bescherming van de hamerhaai en al veertien jaar een project ter bescherming van de wilde hond in Afrika.
Via de European Association for Aquatic Mammals werkt het Dolfinarium mee aan beschermingsprojecten voor onder andere de monniksrob, een robbensoort die ernstig bedreigd wordt in het mediterrane gebied, en aan een onderzoeksproject naar kleine walvisachtigen in Zuid-Amerika.
Het Dolfinarium geeft aan organisaties als Stichting de Noordzee en De BeestenBende een podium waardoor zij hun verhaal kunnen doen over bescherming van de Noordzee en kinderen leren hun omgeving schoon te houden. Daarnaast participeert het Dolfinarium jaarlijks in de Beach Cleanup Tour georganiseerd door Stichting de Noordzee.
In 2010 ving het Dolfinarium orka Morgan op. Daar waar de media nog wel eens de nadruk legt op de vraag of orka Morgan uitgezet had moeten worden, wordt vergeten dat het Dolfinarium Morgan opving met een gewicht van 432 kilogram, haar behandelde en uiteindelijk op een gewicht van 1100 kilogram gezond verklaarde. De meer dan een miljoen euro kostende behandeling van Morgan werd volledig door het Dolfinarium betaald zonder enige subsidie of dergelijke.
Jarenlang stelde het Dolfinarium honderdduizenden euro’s beschikbaar aan Stichting SOS Dolfijn en was daarmee hoofdsponsor van dit opvangcentrum voor walvisachtigen. Zonder deze bijdrage was het voor Stichting SOS Dolfijn onmogelijk zijn haar opvangwerk uit te oefenen. Daarnaast stelt het Dolfinarium haar twee dierenartsen kosteloos beschikbaar. In de afgelopen jaren zijn meer dan 50 bruinvissen opgevangen en teruggebracht naar zee. Deze dieren hadden onmogelijk gered kunnen worden zonder de financiële bijdrage en expertise van het Dolfinarium.
Tot slot
Wanneer het Dolfinarium zou verdwijnen zou er een fundamenteel educatieve waarde wegvallen in Nederland, waardoor miljoenen mensen niet de mogelijkheid krijgen kennis te maken met diverse soorten zeedieren, iets te leren over deze dieren en respect op te bouwen voor deze dieren.
Dolfinariumweb is van mening dat in een wereld waarin waar de relatie tussen mens en natuur onder druk staat het Dolfinarium een belangrijke rol heeft in het samenbrengen van mensen, dieren en natuurbehoud.
Bronnen:
- http://www.dolfinarium.nl
- http://beheco.oxfordjournals.org
- http://www.eaam.org
- http://www.quaggaconservation.com
- https://www.researchgate.net
- Dolphin Shows and Interaction Programs: Benefi ts for Conservation Education? L.J. Miller, V. Zeigler-Hill, J. Mellen, J. Koeppel, T. Greer and S. Kuczaj
Noot:
- De informatie in de tekst is bijgewerkt met informatie up-to-date tot en met 15 december 2015.
- Dit artikel is een initiatief van Dolfinariumweb.nl. Deze website is onafhankelijk opgezet door vaste bezoekers en liefhebbers, en is niet verbonden aan het Dolfinarium.
Mocht je naar aanleiding van bovenstaand artikel nog vragen hebben, neem dan contact met ons op.