Wanneer is een dierentuinvergunning nodig?
Het Dolfinarium is een dierenpark en beschikt over een dierentuivergunning. Je kunt in Nederland namelijk niet zomaar dieren houden en tentoonstellen aan publiek. Hier zijn verschillende regels voor. De overheid bepaalt en controleert deze regels. Ook voor dierverblijven zijn er regels en eisen waar een dierentuin aan moet voldoen.Volgens de regels van RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland) gelden de volgende criteria:
Je hebt een dierentuinvergunning nodig als:
- Je in een vaste inrichting levende wilde dieren houdt en publiek laat zien. Wilde dieren zijn diersoorten die niet op de huisdieren of “productiedierenlijst” staan, denk hierbij aan niet-gedomesticeerde dieren. Dit heeft dus niks te maken met of deze dieren daadwerkelijk in het wild zijn geboren.
- Je beschermde diersoorten houdt.
- Je meer dan 10 verschillende wilde diersoorten houdt.
- Je wilde of beschermde dieren opvangt voor verzorging/verpleging én je houdt ze langer dan 12 maanden.
- Je deze dieren minstens 7 dagen per jaar aan het publiek laat zien. Als je slechts minder dan 7 dagen per jaar publiekstentoonstelling hebt, is meestal geen vergunning nodig.
Ook als je niet voldoet aan deze voorwaarden kun je wel te maken krijgen met andere wetten en regels (zoals de Wet Dieren, CITES, of regels rondom invasieve soorten).
De procedure: aanvragen of wijzigen van een vergunning
Als je besluit dat je een vergunning nodig hebt, moet je een aanvraag indienen bij RVO.
Bij de aanvraag hoort dat je een dossier samenstelt waarin je aantoont dat je aan alle wettelijke eisen kunt voldoen. Denk aan:
- Een overzicht van het dierbestand
- Een plan van de huisvesting en verblijven
- Garanties dat je dieren op een goede, veilige en verantwoorde manier kunt houden
- Rapportagesystemen
- Procedures voor ziekte, veiligheid en noodsituaties
- Mogelijk extra informatie, afhankelijk van diersoorten of bijzondere omstandigheden
De overheid toetst of je plannen voldoen aan wet- en regelgeving, én aan de “goede praktijken”-richtlijnen (zoals opgesteld in EU-richtlijnen voor dierentuinen) die bedoeld zijn om biodiversiteit, dierenwelzijn en publieke veiligheid te waarborgen.
Verblijven en faciliteiten: minimale standaarden waaraan je moet voldoen
Een belangrijk onderdeel van de vergunning is dat de verblijven van de dieren moeten voldoen aan specifieke minimumeisen. Hiervoor bestaan Europese richtlijnen die regelmatig worden aangescherpt en gecontroleerd door de overheid.
Hieronder staat een algemene opsomming van wat vaak vereist wordt (zowel uit de EU-richtlijn “Zoos Directive / Good Practices” als uit Nederlandse praktijk):
|
Aspect |
Waarop gelet wordt / mogelijke eis |
|
Formaat & bewegingsruimte |
Verblijven moeten voldoende ruimte bieden zodat dieren natuurlijk gedrag kunnen tonen (beweging, klimmen, zwemmen, vliegen, etc.). |
|
Structuur & inrichting |
Diversiteit in hoogte, vegetatie, beschutting, schuilplaatsen, natuurlijke bodem, klim- of zwemfaciliteiten. |
|
Voedings- & drinkvoorzieningen |
Voldoende en geschikte voedersystemen, drinkwater van goede kwaliteit, geschikte voederschema’s. |
|
Veiligheid & barriéres |
Goede afscheidingen tussen publiek en dieren, veilige doorgangen, ontsnappingspreventie, trillings- en geluidsbeheersing. |
|
Gezondheid & hygiëne |
Regelmatige reiniging, ontsmetting, controle op parasieten en ziekten, quarantaine-faciliteiten. |
|
Milieu- en klimaatbeheersing |
Temperatuur, ventilatie, schaduw, beschutting tegen slecht weer, dag-nachtritme, lichtvoorziening. |
|
Onderhoud & renovatie |
Structuren moeten duurzaam zijn, regelmatig onderhoud mogelijk, veilige materialen. |
|
Monitoring & registratie |
Systemen om gedrag, gezondheid en welzijn te monitoren, incidentregistratie, noodplan voor calamiteiten. |
|
Publieke voorzieningen |
Veilig publiekspad, zichtlijnen, informatieve panelen, bezoekersvoorzieningen zonder verstoring van dieren. |
Door deze standaardvoorwaarden te waarborgen, kan de vergunningverlener (RVO, vaak in samenwerking met toezichthoudende instanties) beoordelen of de dierentuin voldoet aan de wet- en regelgeving. In het geval van het Dolfinarium is dit dus gebeurd. Wel zijn er in een recent rapport enkele verblijven als verouderd opgemerkt. Deze verblijven moeten in de komende jaren gaan veranderen. Denk aan meer ruimte en meer natuurlijke elementen. Doordat de overheid parken zoals het Dolfinarium blijft controleren en toetsen kan het welzijn van de dieren goed worden gemonitord.
In 2025 werd er door dierenactivisten nog in twijfel getrokken of het Dolfinarium niet in overtreding was van de regels betreft het dierenwelzijn. Zij stapten hiermee zelfs naar de overheid, die ondanks recente eigen inspecties waarbij alles in orde werd bevonden in eerste instantie mee ging met de dierenactivisten. Door de rechter werd bepaald dat het Dolfinarium niet in overtreding was.