Zijn de dieren in het Dolfinarium gelukkig?
Een vraag die de laatste jaren steeds vaker wordt gesteld. Hoewel het volgens ons vrij duidelijk is om te zien wanneer je het park bezoekt, is het een ingewikkelde vraag. Het is niet wetenschappelijk te bewijzen wanneer dieren gelukkig zijn en of ze überhaupt het concept ‘gelukkig zijn’ kennen. Wel is het bekend dat dieren simpelweg niet denken en redeneren zoals mensen. Het is daarom onmogelijk en ook oneerlijk om de toestand van een dier te beoordelen onder menselijke gedachten en emoties. Dit zogeheten antropomorfisme doet vaak meer kwaad dan goed wanneer men de gemoedstoestand van een dier probeert te beoordelen. Vaak spelen hier eigen gedachten, emoties en voorkeuren een te grote rol in. Studies wijzen uit dat dieren waarschijnlijk vooral in het ‘hier en nu’ leven en reageren op impulsen die ze op dat moment krijgen. Het is echter onmogelijk om in het hoofd van een dier te kijken en de precieze gedachtegang en emoties te ontcijferen. Wat we wél kunnen doen is gedrag aflezen en metingen doen. Bijvoorbeeld op het stresshormoon cortisol. Een studie uit 2015 door Loro Parque, een dierentuin in Tenerife is hier een voorbeeld van. Hierbij is van november 2015 tot juni 2016 het cortisol van meer dan 100 dolfijnen gemeten in 14 verschillende dierenparken verspreid over Europa. Het resultaat hiervan is dat 95% van de dieren een normaal cortisolniveau hadden of zelfs zo laag dat het niet te detecteren was.
"Maar het is toch zielig?"
Vooral de laatste tien jaar is het populair dolfinaria en andere parken met zeezoogdieren, (met name dolfijnen) te bekritiseren en dolfijnen onder menselijke zorg als zielig te bestempelen. Iets 'zielig vinden' is echter vaak op basis van meningen en emoties in plaats van onderbouwde argumenten. Er zijn verschillende organisaties opgestaan die dolfinaria bevechten of juist verdedigen. Vaak wordt er al snel valse informatie verspreid, soms onwetend, maar ook moedwillig. Onder andere via internet en bekende documentaires zoals "Blackfish" en "The Cove" zijn dolfinaria en andere parken met dolfijnen onder een vergrootglas geplaatst. Hierin worden verschillende negatieve punten over het houden van en tentoonstellen van dolfijnen besproken. Toch liggen deze documentaires zelf ook vaak onder vuur. Gegeven informatie zou onwaar zijn en beelden zouden zijn bewerkt. Ook zouden mensen zijn omgekocht om een gewenst statement te geven en zouden er trainers aan het woord zijn die zijn ontslagen vanwege wangedrag. Zo zijn er ook ex-werknemers aan het woord die meer dan 10 tot 20 jaar geleden werkzaam waren bij een dolfinarium, wat de relevantie voor de huidige situatie in twijfel trekt. Vooral gezien de enorme ontwikkeling van dierenparken in de laatste 20 jaar. Voorstanders van de documentaires ontkennen dit echter massaal. Deze moderne vorm van dieren-activisme heeft zich vooral tot een welles-nietes spel ontwikkeld. Belangrijk bij het vormen van een mening over dolfianria zijn feiten en meetbare resultaten. Dolfijnen onder menselijke zorg worden vaker veel ouder dan hun wilde soortgenoten, omdat heel veel risico's worden weggenomen die de dieren in het wild ondergaan en er altijd toegang is tot voedsel en medische zorg, In dierenparken en dolfinaria krijgen dolfijnen iedere dag voedsel wat van goede kwaliteit is en het dieet wordt erg nauwkeurig bijgehouden. Ook hebben de dieren toegang tot medicatie wanneer ze ziek worden en medische hulp wanneer ze gewond zijn. Er staat iedere dag een professioneel team klaar om de dieren te verzorgen en verrijkt te houden. Dit zijn luxes die voor wilde exemplaren niet zijn weggelegd. Verder zijn dolfijnen onder menselijke zorg beschermd tegen vijanden, vervuiling van de oceaan, verstrikt raken van visnetten en ongelukken met boot-propellers en plastic-soep. Zaken die in het wild dagelijks voorkomen en dolfijnen veel schade aanbrengen. Echter blijft het een controversieel onderwerp. Kan een dierenpark dolfijnen werkelijk de verrijking en ruimte bieden die ze nodig hebben? Is het überhaupt aan de mens om daarover te bepalen? Al geldt dit dan natuurlijk voor alle dieren onder menselijke zorg, niet alleen dolfijnen of zeezoogdieren. Een feit blijft dat er in landen zonder dierenwelzijnsprotocollen nog veel parken bestaan beneden de standaarden die we hier kennen. Dit zijn ook vaak parken die de dieren nog regelmatig uit het wild verkrijgen. Op sommige plaatsen heeft zelfs de politiek en de regering al een rol gespeeld bij het aanhouden of sluiten van dolfinaria en de fokprogramma's die dolfinaria en dierenparken hanteren. Ook in Europa is dit een "hot-topic" op het moment. Kritisch kijken naar de manier van houden en huisvesten evenals het welzijn van dieren is zeker positief en heeft alleen al de laatste decennia een hoop verbeterd en gemoderniseerd. Echter moet men wel blijven kijken naar dierenwelzijn en niet simpelweg de eigen visie willen opdringen. De dieren die in het Dolfinarium leven worden goed verzorgd, zijn er geboren of leven er al hun hele leven en zijn niet gewend aan een leven in het wild. Met name het welzijn van de individuele dieren die nu in de parken leven mag zeker niet verloren gaan in de algehele discussie.
