Er zijn verschillende manieren waarop dolfijnen worden gehouden onder menselijke zorg. Dit kan bijvoorbeeld in echt of kunstmatig zeewater, in de buitenlucht of in een binnenverblijf, in een natuurlijke of kunstmatige omgeving en nog zoveel meer. Er zijn een aantal verschillende typen verblijven die men kan onderscheiden van elkaar:
Zee-pen
Een zee-pen is een simpele constructie, meestal bestaande uit netten en vlonders dat gevestigd is in zee. Dit kan zowel op open zee als dicht bij de kust. In feite is het een omheind stuk oceaan of 'drijvende kooi' op elke gewenste locatie. Activisten zijn grote voorstanders van de zee-pen als alternatief voor andere verblijven, maar ook verschillende dolfinaria gebruiken deze methode om dolfijnen te houden. Bijvoorbeeld Dolphin Academy Curaçao. De voordelen van een zee-pen zijn dat er geen filter nodig is, je een dier in een natuurlijke omgeving kunt houden en dat het een vrij makkelijke constructie is die naar wens op ieder formaat kan worden gemaakt. De nadelen zijn dat dieren bloot staan aan alle weersomstandigheden en temperaturen zonder dit goed te kunnen reguleren en dat er zonder filter geen controle is van de kwaliteit van het water en alle bacteriën, micro-organismen en eventuele schadelijke stoffen die zich daarin bevinden. Ook is dit geen optie voor inlandse parken die geen toegang hebben tot de zee.
Lagoon
Een lagoon of lagune kan het beste worden beschreven als een semi-natuurlijke omgeving. Er wordt gebruik gemaakt van zeewater, maar dit wordt wel gefilterd door een geavanceerd filter systeem. Vaak bevinden zich rotsen, planten en eventueel een zandbodem of andere flora en fauna in een lagoon. De omgeving is echter gecontroleerd en aspecten als temperatuur en waterkwaliteit kunnen worden gemonitord en aangepast. Ook zijn deze verblijven voorzien van een filterysteem. De constructie kan in principe overal worden gebouwd, maar is wel erg prijzig evenals een lang en ingewikkeld proces. De lagoon wordt door velen beschouwd als een moderne en zeer geschikte manier van houden van zeezoogdieren. Het Dolfinarium implementeerde al een lagoon in de jaren 90' en was hiermee baanbrekend en de eerste in Europa. Inmiddels zijn er meerdere parken gevolgd (zoals Tiergarten Nürnberg) of geïnteresseerd in dit type verblijf.
Klassiek bassin
Het 'klassieke' bassin is een concept dat al sinds het begin van het tijdperk van dolfinaria wordt gebruikt. Vandaag de dag is het nog steeds functioneel en in vele parken te vinden. Dit bassin is een betonnen constructie die soms, maar niet altijd is aangevuld met een acrylen of glazen wand aan de voorkant waardoor de bezoekers de dieren goed kunnen bekijken. Deze bassins hebben typisch meestal een indeling bestaande uit meerdere aparte bassins met minimaal twee kleinere bassins aan de achterkant. Dit type bassin wordt in Europa veel gebruikt. Vaak wordt er gebruik gemaakt van kunstmatig zeewater of bewerkt zeewater. Vroeger zag je de betonnen bassins vaak in rechthoekige vorm, maar tegenwoordig zijn ze bijna allemaal rond of ovaal. Enkele voordelen zijn dat het makkelijker schoon te houden is en dat deze constructie ook kan worden gebruikt op plekken die niet dicht bij de zee liggen. Dit type bassin wordt zowel buiten als binnen gebruikt, vaak is het een deel van een groter complex waarbij slechts enkele bassins publiek zijn en de rest zich achter de schermen bevindt. Meestal is het omringt door een tribune, daar dit het type bassin is waar voorstelllingen veelal in worden gegeven. Nadelen zijn dat dit vaak wat kleinere verblijven zijn in formaat, al bestaan er ook zeer grote varianten van dit type zoals bijvoorbeeld in L'oceanografic, Spanje of het voormalige orkaverblijf van Marineland Antibes in Frankrijk.
Panaromawand of Aquarium
De panoramawand of aquariumsetting is een type verblijf waarin je de dieren achter acryl of glas kunt bekijken. Dit kan alleen een wand zijn, maar ook een tunnel of complete overkoepeling. De aquariumsetting wordt over het algemeen minder gebruikt dan andere typen verblijven en wordt normaal gesproken vooral gebruikt om grote vissensoorten in te huisvesten in plaats van zeezoogdieren De panoramawand is echter in veel parken aanwezig, bijvoorbeeld ook in de Onder Odiezee van het Dolfinarium, waar je dolfijnen en walrussen onderwater kunt bekijken. Meestal wordt de panaromawand gebruikt in combinatie met een van de andere typen die hierboven worden beschreven, maar er zijn ook parken die enkel deze methode gebruiken. Dit wordt vooral gezien in Azië, maar ook in Europa zoals bijvoorbeeld in Acuario di Genova en in Noord-Amerika gebruikt Indianapolis Zoo deze methode. In dit type verblijf zijn de dieren het beste te bekijken door bezoekers en is gedrag het beste te observeren.
Hebben de dolfijnen genoeg ruimte?
Er is geen wetenschappelijk onderbouwde indicatie voor hoeveel ruimte ‘genoeg ruimte’ is voor een zeezoogdier. Wel zijn er in Europa wettelijke richtlijnen waar parken zich aan dienen te houden. Afhangend van de soort zijn bepaalde minimale afmetingen noodzakelijk. Evenals meer dan één bassin om de dieren te kunnen scheiden bij bijvoorbeeld ziekte, een geboorte of een medisch noodgeval. Het niet (meer) kunnen voldoen aan deze richtlijnen heeft in het verleden al regelmatig gezorgd voor de sluiting van dolfinaria en andere dierenparken die dolfijnen houden. Bijvoorbeeld in Engeland en in Nieuw-Zeeland. Er zijn helaas ook landen waar verblijven ver beneden de algemene standaard liggen. Vaak zijn dit landen waar geen wetten, eisen of richtlijnen voor verblijven en/of het houden van dieren bestaan.
Een vaak gebruikt argment is "Wilde dolfijnen kunnen tientallen tot honderden kilometers per dag afleggen". Dit kunnen ze inderdaad. Dit is echter lang niet altijd het geval. De meeste dieren die lange afstanden afleggen zijn gedreven door honger. Dit gebeurt tijdens de jacht en/of op zoektocht naar voedselrijke gebieden. Deze zijn helaas door overbevissing niet altijd makkelijk te vinden, waardoor dieren vaak gedwongen zijn om lange afstanden af te leggen. Dieren in het wild bewegen vaak niet 'voor de lol'. In het wild weet je nooit wanneer je weer kunt eten. Dit kan morgen zijn, volgende week of als je te zwak bent nooit meer. Dieren zullen dan ook zelden energie verspillen en alleen lange afstanden afleggen wanneer dit absoluut nodig is. Op plekken waar voldoende voedsel is zullen dolfijnen eerder een lange tijd op één plek blijven dan lange afstanden afleggen. Er zijn zelfs ontzettend veel plekken ter wereld waar populaties permanent op één plek verkeren vanwege een makkelijke en constante voedselbron. Dit is voor wetenschappers heel gunstig; zij kunnen één en dezelfde populatie en zelfs individuen zo jarenlang achter elkaar bestuderen.
Een andere reden waarom walvisachtigen lange afstanden afleggen is de migratie naar gebieden waar de dieren zich voortplanten en/of jongen krijgen. Vooral baleinwalvissen kennen zeer lange migratieroutes. Grijze walvissen misschien wel het verste van alle zeedieren; ongeveer de afstand van de aarde naar de maan en terug in hun leven. Over het algemeen verplaatsen tandwalvissen zoals dolfijnen zich wat minder ver, tenzij er bepaalde gebieden bekend zijn en zij er regelmatig terugkeren om zich te voeden. Het zijn opportunisten waarbij voedsel bepaald hoeveel afstand zijn wel of niet afleggen. Aangezien voedsel dagelijks aanwezig is in dolfinaria is het concept van lange afstanden afleggen simpelweg niet 'nodig'. Wel is het natuurlijk belangrijk dat de dieren hun conditie behouden. Dit is dan ook één van de doelen van de training die wordt toegepast in het Dolfinarium, de sprongen en andere gedragingen zijn ook de lichaamsbeweging van de dolfijnen.