Wat voor functie en werkzaamheden verricht je binnen het Dolfinarium?
Ik ben senior aquarist en trainer op de afdeling Roggenrif/Bruinvisbaai. Ik verzorg de vissen en andere diersoorten op de afdeling Roggenrif (o.a. haaien, roggen, platvissen, rondvissen, anemonen en krabben) en ik verzorg de bruinvissen van Bruinvisbaai. Ik geef educatieve presentaties/voorstellingen op beide afdelingen. Daarnaast ben ik stagebegeleider bij deze afdelingen voor stagiaires van voornamelijk MBO en HBO opleidingen.
Had je vroeger al affiniteit met (zee)dieren?
Ik was vroeger heel bang voor haaien (dankzij de verkeerde films) en durfde de zee bijna niet in. Door in het Dolfinarium te gaan werken ben ik mij er meer in gaan verdiepen. Ik heb na 1 jaar mijn duikbrevet gehaald en ben gaan duiken, ook met haaien en roggen! Nu ligt mijn passie bij alle natuur maar zeker nog meer bij de zee.
Hoe kwam je bij het Dolfinarium terecht?
Ik kreeg een brief van het toenmalig arbeidsbureau (nu centrum voor werk en inkomen) dat zij een vacature hadden die bij mijn profiel paste. Medewerker lagune was dat toen. Ik was net bezig met afstuderen van mijn opleiding HBO biologie. Ik solliciteerde, werd aangekomen en begon bij team vissen. Binnen een week stond ik al mijn eerste presentatie te geven in het Moerasgebied (dat nu Krabbenkust heet).
Wat was je bijzonderste ervaring tijdens je werk met zee(zoog)dieren?
Op de afdeling vissen was dat de voortplanting van de haaien en roggen. Eerst eieren vinden, wachten tot ze uitkomen en dan de geboorte van een klein rogje en haaitje uit een ei, zo bijzonder! In mijn eerste winter ging ik team dolfijnen ondersteunen. Op mijn eerste werkdag moest er een dolfijn onderzocht worden. Ik had nog nooit een dolfijn van zo dichtbij gezien. Dat heeft wel indruk gemaakt.
Wat vind je het leukste aan je werk?
Werken met deze bijzondere diersoorten, buiten werken, werken in een team met jonge collega`s en stagiaires (dat houdt je jong!), de zelfstandigheid en verantwoordelijkheid die je hebt en natuurlijk contact met de gasten die ons park bezoeken. Je werkt vrijwel altijd voor de schermen en niet achter de schermen zoals in een dierentuin. Daarnaast dragen wij ook bij in de kweek van bijzondere soorten, educatie /onderzoek en bescherming van de verschillende diersoorten.
Hoe zorg je dat alle dieren, ook in een grote groep vissen of roggen, goed worden verzorgd en gevoerd?
Veel observeren, je kan niet elke dag alle dieren individueel voeren. Wel kunnen we bijvoeren indien nodig. We kunnen bijvoorbeeld een rog of haai apart zetten en kijken of hij eet of een dier uit de hand of met een speciale voertang voeren.
Hoe monitoren jullie de gezondheid van de dieren?
Observeren is het belangrijkste dat je moet kunnen of moet leren om met vissen en bruinvissen te werken. Kleine verschillen in gedrag, kleur, zwempatroon etc. kan al aangeven dat er mogelijk iets aan de hand is. Haaien en roggen laten niet meteen zien dat zij zich niet goed voelen (Dan zou je in het wild ten prooi kunnen vallen aan een vijand). Bruinvissen kunnen vrij plotseling ziek worden en dan is het vaak ook gelijk zo ernstig dat je maatregelen moet nemen. Een bruinvis die niet eet of slecht eet betekent gelijk actie (zoals de dierenarts bellen, het dier onderzoeken, bloedprikken etc.) Terwijl bij bijvoorbeeld een zeehond die minder eet er niet gelijk een dierenarts bij moet worden gehaald.
Hoe belangrijk is verrijking, en kun je voorbeelden geven van wat jullie hiermee doen?
Wij geven onze pijlstaartrog verrijking door bijvoorbeeld vis en garnalen in een gatenbal te stoppen. Dan moet zij moeite doen om het eruit te krijgen. Ook voeren wij onze gevlekte en gladde haaien extra krab/garnaal in trainingssessies. Wij hebben met onderzoeken al eerder gekeken naar verrijkingsvormen maar veelal bleek het op verschillend manieren voeren de belangrijkste verrijking te zijn. Hiermee stimuleer je het beste het natuurlijke gedrag.
Hoe ga je om met de groeiende kritiek op het Dolfinarium en het dierenactivisme binnen deze branche?
Ik word er nog steeds boos en verdrietig van. Ook omdat er altijd eerst negatief wordt gereageerd op ons en niet verder gekeken naar andere parken of situaties met dieren daar. Kritisch zijn en regels aanpassen en controleren is goed. Het is belangrijk dat dierentuinen en aquaria gecontroleerd worden, maar ik vind niet dat wij in alle situaties gelijk behandeld worden. Ik ga daardoor zelf ook niet meer zo graag naar een dierentuin. Aquaria bezoek ik wel graag. Aquaria en zeedierparken zijn echt belangrijk om mensen de wereld van de zee te laten ervaren, te leren over deze bijzondere dieren en ze bewust te maken van de mooie zeedieren, hun bedreigingen en wat wij allemaal kunnen doen om de dieren in de zee beter te beschermen. Mensen weten vaak zo weinig echte feiten over dieren. Een goed voorbeeld is dat veel mensen bang zijn voor haaien en dan roepen dat ze allemaal maar weggevangen moeten worden. Ik was zelf ook bang voor de zee totdat ik met zeedieren ging werken. Roofdieren zoals haaien spelen een belangrijk rol in hun ecosysteem. Hoeveel mensen weten dat Bruinvissen in onze eigen Noordzee en Waddenzee zwemmen? Daar kan je allemaal over leren bij ons.
Welk dier heeft je het meest verrast in je carrière, en waarom?
Ik heb veel dieren zien komen en helaas ook zien gaan. Ik had een hele bijzondere Golfrog in het Roggenrif, een vrouwtje (herkenbaar aan haar grote zwarte vlekken op haar lijf). Zij wist dat als je in het water stapte dat er eten kwam of ze hoorde de voertang in het water. Binnen een paar minuten was ze dan bij jou. Ze had ook een keer mijn voet te pakken toen ik met sandalen aan het bassin in stapte. Dat voelde ik wel even. Van alle bruinvissen is Amber speciaal voor mij omdat ik haar met een collega heb opgehaald van de Maasvlakte op de dag dat ze gestrand was. Zij is nog steeds bij ons en inmiddels meer dan 23 jaar oud geschat.
Welke misverstanden over haaien, roggen of bruinvissen kom je vaak tegen?
Dat roggen en haaien allemaal gevaarlijk zijn en dat bruinvissen babydolfijnen zijn.
Hoe probeer je bezoekers iets mee te geven tijdens de voorstellingen?
Door mijn enthousiasme en mijn verhalen over de verschillende dieren. Ik vertel bijvoorbeeld ook dat je haaien en roggen eieren kan vinden op het strand ( bewijs dat ze zich in onze zee ook voorplanten!). Ik geef ook informatie mee waar ze later wellicht nog wat aan hebben en ze zich zo ook hun bezoek aan het Dolfinarium herinneren.
Heb je een voorbeeld van een bezoeker die echt geraakt werd door een ervaring met de dieren?
Diverse mensen, zowel kinderen en volwassenen die eerst bang waren voor de haaien en roggen. Dat zij dan uiteindelijk toch durven te aaien/voeren en dan bij mij komen om dit trots te vertellen. Dan zie je ze aan het eind van de dag vaak nog een keer terug komen bij het Roggenrif. Ook een keer dat een ernstig zieke vrouw een bruinvis mocht ontmoeten in Bruinvisbaai. Ik heb deze ontmoeting begeleid. Zij was zo dankbaar hiervoor.
Welke ontwikkelingen in dierverzorging of training zou je graag zien de komende jaren?
Voor wat betreft haaien en roggen zou ik graag meer training willen zien voor wetenschappelijk onderzoek waarmee wij meer over de soort kunnen leren. Die informatie kunnen gebruiken voor bescherming van de soort in hun natuurlijke omgeving. Dierverzorging is meer dan alleen zorgen voor een dier. Als je mensen meer wilt leren over dieren en de natuur, dat het belangrijk is dat wij deze beschermen (voor zover dit lukt), dan moet je mensen ook de kans geven om dit te ervaren. In een dierenpark, in het wild of via de bekende mediums.
Wat zou je mensen willen meegeven die kritisch zijn op dierenparken en dolfinaria?
Roep niet zo maar iets omdat je dat hebt gelezen of hebt gehoord. Kom dan zelf eens kijken en praat met ons. De weg via Social media is zo makkelijk. Kritisch zijn is goed maar dan wel met zaken die kloppen en geen aantijgingen die nergens op gebaseerd zijn.
Als je je werk in één woord zou moeten omschrijven, welk woord zou dat zijn?
Bijzonder!
Hoe ziet het Dolfinarium er over tien jaar uit als het aan jou ligt?
Ik hoop dat wij onze afdeling Roggenrif kunnen ontwikkelen tot een centrum voor educatie/kweek en onderzoek voor de bijzondere haaien- en roggensoorten in onze eigen Noordzee in de toekomst. Wellicht onderdeel van een park met beleving van de natuur en zeedieren op verschillende manieren (interactieve media, museumachtig) speel en beleefwereld voor jong en oud.
